23 maja 2024 r. Godz. 10.00-15.30
Kraków, ul. św. Anny 12
Collegium Medicum UJ
W 2023 roku, zachęceni ciepłym przyjęciem turkusowego podejścia przez środowisko medyczne, obiecaliśmy, że ciąg dalszy nastąpi. I dotrzymaliśmy słowa. Druga konferencja o turkusowym podejściu w ochronie zdrowia odbyła się 23 maja 2024 roku. Zorganizowaliśmy ją wspólnie z Instytutem Zdrowia Publicznego, Wydziałem Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego i Fundacją Zdrowia Publicznego Collegium Medicum UJ. A tematem przewodnim była siła zespołu.
Praca z innymi ludźmi nie oznacza jeszcze, że działamy jako zespół. Prawdziwa praca zespołowa to efektywna współpraca, wzajemne zaufanie i dobra komunikacja. To uznanie wspólnego celu i świadome dążenie do jego realizacji. Na ile jest to możliwe w polskiej ochronie zdrowia i na czym można budować siłę zespołu medycznego, dyskutowaliśmy z prelegentami i uczestnikami konferencji, ponieważ, jak mówi stare japońskie przysłowie, „Nikt nie jest tak mądry, jak my wszyscy razem”.
Praca zespołowa została również uznana za jedną z kluczowych kompetencji XXI wieku. Według Andrzeja Jacka Bliklego, którego wykład zainaugurował naszą konferencję działanie zespołowe będzie systematycznie zyskiwać na znaczeniu i stanie się wkrótce nowym paradygmatem pracy.
Turkusowe podejście (Teal Management) opiera się na samoorganizacji i współpracy zespołowej, a fundamentem są takie wartości jak: partnerstwo, zaufanie, empatyczna komunikacja, transparentność. W efekcie w pracownikach w naturalny sposób wyzwala się motywacja wewnętrzna i odpowiedzialność za wykonywane zadania, rośnie sprawczość i świadomość własnej wartości.
Czy jest miejsce na współpracę, zaufanie i dobrą komunikację w zorganizowanym hierarchicznie polskim systemie ochrony zdrowia? Na czym można budować siłę zespołu medycznego? – odpowiedzi na te pytania poszukiwali uczestnicy konferencji Siła zespołu w ochronie zdrowia
Liczba sądowych spraw dotyczących błędów lekarskich dynamicznie rośnie. Tymczasem w Szpitalu św. Zofii w Warszawie prowadzone są działania, aby sprawy te kończyły się na etapie przedsądowym. Zajmuje się tym przeszkolony zespół, który działa zgodnie z opracowaną specjalną ścieżkę postępowania w sytuacjach, gdy pacjent zgłasza jakiekolwiek wątpliwości dotyczące przebiegu leczenia.
O komunikacji z pacjentem w trudnych sytuacjach opowiadają Agnieszka Gibalska-Dembek, dyrektorka ds. PR i marketingu i Magdalena Matysiak, Pełnomocniczka ds. Praw Pacjenta w Centrum Medycznym Żelazna, którego częścią jest Szpital św. Zofii.
Rozmowa z Urszulą Pielacką-Chodołą, dyrektorką Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Dęblinie, która od sześciu lat korzysta z turkusowego podejścia w organizacji pracy (Teal Management). I ma wymierne efekty, także finansowe. SP ZOZ potroił swoje przychody, ponaddwukrotnie wzrosły przychody z Narodowego Funduszu Zdrowia, a zysk netto w 2023 roku sięgnął 1,2 mln zł.
Urszula Pielacka-Chodoła była jedną z prelegentek konferencji poświęconej sile zespołu. Dzieliła się swoimi doświadczeniami budowania w publicznym ZOZ kultury organizacyjnej opartej na współpracy i zaufaniu.
Pracy zespołowej nie można po prostu wdrożyć. Żeby zespół działał efektywnie i z zaangażowaniem konieczne jest wykonanie wcześniej pracy nad budowaniem zaufania czy empatycznej komunikacji. To także wyzwanie dla liderów związane ze stopniowym oddawaniem odpowiedzialności pracownikom, wspierania ich w rozwoju i samodzielnej pracy. Nie jest to łatwe, ale też nie jest niemożliwe.
Turkus to kolejny, po czerwieni, bursztynie, oranżu i zieleni, etap ewolucji organizacji pracy zdefiniowany przez belgijskiego myśliciela Frederica Laloux w jego przełomowej książce „Pracować inaczej”.
Wykład prof. Andrzeja Jacka Bliklego pt. Wespół w zespół. Nowy paradygmat pracy.
Prof. Iwona Kowalska-Bobko wygłosiła wykład pt. Wyzwania ochrony zdrowia w Polsce.
Wykład prof. Dominiki Dudek pt. Wypaleni. Kryzys psychologiczny w środowisku medycznym.
Urszula Pielacka-Chodoła wygłosiła wykład pt. Da się! Turkusowy SPZOZ z milionem zysku na koncie.
W zarządzaniu turkusowym ludzie lubią poniedziałki i biorą za to, co robią odpowiedzialność. Zamiast rywalizować, rozwijają się, wykonują to, co umieją najlepiej i dokonują sami wyborów. W zamian dostają pełne zaufanie, wolność i brak kontroli – Ludzie mają w takich firmach poczucie autonomii, wpływu na to jak robią – mówił otwierając konferencję Andrzej Blikle, profesor nauk matematycznych i promotor turkusowej samoorganizacji.
Prof. Andrzej Jacek Blikle: Turkusowa organizacja nie jest nową formułą zarządzania, ale nowym paradygmatem pracy, który polega na tym, że ludzie sami się organizują, a nie są organizowani, zarządzani. Mają więc poczucie autonomii, czyli wpływu na to, co robią i jak robią. A jest to niezwykle ważne chociażby dla tworzenia motywacji wewnętrznej – to ona bowiem sprawia, że chce nam się pracować i nikt nie musi nas nadzorować ani kontrolować.
Jednym z filarów turkusowej samoorganizacji jest wykorzystanie twórczego potencjału zespołów pracowników. Powinniśmy zapomnieć o klasycznym schemacie, że to menedżer ma monopol na wiedzę o zarządzaniu. Turkusowa organizacja opiera się na współpracy i partnerstwie, i sama kreuje swoich liderów. Rolą menedżera jest z jednej strony wyznaczanie kierunku, z drugiej – otwartość na twórcze pomysły zespołu.
– Czasy w ochronie zdrowia mamy trudne – mówił dr Marcin Mikos, Prezes Fundacji Zdrowia Publicznego CM UJ. – Wydaje się, że wszystkiego już próbowaliśmy, by poprawić sytuację, ale wciąż nie ma zadowalających efektów. Wierzę, że z tej konferencji wyjdzie mocny impuls do zmiany, to przełomowe wydarzenie. Według dr. Mikosa turkusowe podejście najbliższe jest medycynie rodzinnej i od tego obszaru można wprowadzać zmiany.
Koncepcja turkusowej organizacji opiera się na trzech podstawowych filarach: samoorganizującym się zespole, dążeniu do pełni człowieczeństwa i koncentracji na ewolucyjnym celu.
Przez świat przetacza się fala agresji, populizmu i niegodziwości. Ale też zaczyna się dziać coś dobrego. Rodzi się społeczeństwo inaczej patrzące na siebie i na innych. Budujące na zaufaniu, a nie na nienawiści. Powstają „spółki pożytku publicznego” (benefit corporations), o których pisze Jeremy Rifkin w „Społeczeństwie zerowych kosztów krańcowych”, a które na równi ze swoimi celami biznesowymi stawiają cele społeczne. Ten sposób myślenia i życia pociąga coraz więcej ludzi.
(…) Takie patrzenie na świat, ale w skali mikroekonomicznej, opisał Frederic Laloux w znakomitej książce „Pracować inaczej” i nazwał turkusową organizacją. Najprościej mówiąc turkusowa organizacja to firma, instytucja, NGO lub nieformalny zespół ludzi jednoczących się wokół wspólnego zadania, którzy postanowili obdarzyć się zaufaniem i budować na fundamencie partnerstwa i współpracy. Brzmi to dość idealistycznie, jednak takie organizacje – a w tym i firmy – powstają coraz liczniej (także w Polsce) i na dodatek radzą sobie lepiej od innych.
Jednak firmy i organizacje turkusowe nie tylko realizują nowy paradygmat pracy, ale też promują nowe spojrzenie na sens życia. Odrzucają zasadę „dziś dążymy do sukcesu, aby później kupić sobie dobre życie”, na rzecz: „postarajmy się o dobre życie już dziś”. A „dobre życie” to poczucie sensu naszej pracy i jej efektów. Poczucie, że możemy być dumni z tego, jacy jesteśmy i czego dokonujemy. I jak się okazuje, dobre życie przekłada się nie tylko na osobistą satysfakcję, ale też na wysoką skuteczność działania. Bo, jak mówi znana maksyma: „ludzie uskrzydleni góry przeniosą”.
Dziś wiele nas we współczesnym świecie dziwi i oburza. Nie twierdzę, że nie ma po temu powodów lub że to oburzenie należy ukrywać. Jednak głęboko wierzę, że trzeba też działać organicznie na rzecz lepszego świata. Ten sposób myślenia jest oczywiście nienowy, ale w mojej ocenie dziś – szczególnie w tej bogatszej części globu, do której należymy – zaczyna nabierać nieznanego wcześniej zasięgu i tempa rozwoju. Wykracza poza krąg organizacji społecznych, obejmując coraz więcej firm i organizacji nienastawionych na zysk. O idei lepszego świata przestajemy myśleć jak o utopii, bo wokół nas ten lepszy świat zaczyna się już kształtować.
Zachęcam więc wszystkich do udziału w jego budowaniu. Im więcej nas będzie, tym szybciej powstrzymamy falę nienawiści, populizmu i kłamstwa. Naiwne? Może – ale 13 stycznia 1981 r. też nie wierzyliśmy, że Związek Sowiecki może upaść. Jacek Fedorowicz w stanie wojennym mawiał: „Ja się tak urządzam, aby pięć metrów ode mnie nie było komunizmu”. Spróbujmy zastosować tę wskazówkę dziś, eliminując z naszego najbliższego otoczenia nienawiść, brak tolerancji i kłamstwo. Nie odrzucajmy jednak ludzi, ale starajmy się ich zmieniać. Na początek okazując im szacunek bez względu na ich poglądy.
Twórzmy kręgi tak rozumianej dobrej debaty, opartej zaufaniu, szacunku i partnerstwie. Zacznijmy w rodzinie i wśród przyjaciół, by stopniowo rozszerzać ten krąg na nasze środowisko pracy i sąsiedzkie wspólnoty. I pamiętajmy, że w wielu miejscach na świecie i w Polsce to się już dzieje. (…)
Zacznijmy już dziś!
Z corocznych badań Instytutu Gallupa prowadzonych w ponad 160 krajach całego świata wynika, że zaangażowanie pracowników ma ścisły związek z ich wydajnością w pracy i poczuciem szczęścia poza pracą
Inwestycja w budowanie zaangażowania załogi przynosi wymierne zyski
U pracownika, który wybiera działać wzrasta produktywność
Chce się chodzić do pracy, w której jest dobra atmosfera i warunki do rozwoju.
Konferencja o turkusowej organizacji w ochronie zdrowia to doskonałe miejsce wymiany myśli i nawiązania ciekawych kontaktów
Heiligenfeld to niemiecka grupa klinik specjalizujących się w holistycznym leczeniu psychosomatycznym. Dużą wagę przywiązuje się tu do zadowolenia zarówno pacjentów, jak i pracowników. Oprócz tradycyjnej psychoterapii grupowej i
Buurtzorg to holenderskie stowarzyszenie pielęgniarek środowiskowych, opłacanych z kasy państwowej. W 2006 r. liczyło 10 członkiń, ale niezwykła efektywność spowodowała, że w 2016 r. było ich już 8000.